Viktor Azarovsky, një adoleshent nga Melitopoli, u arrestua në tetor 2023 dhe po gjykohet në Rusi për organizimin e një grupi terrorist, sabotim dhe prodhim eksplozivësh. Ai është një nga disa adoleshentë ukrainas që janë akuzuar për spiunazh, sabotim, tradhti dhe terrorizëm, akuza për të cilat mbrojtësit e të drejtave të njeriut thonë se nuk ka dëshmi.
Azarovsky, së bashku me dy adoleshentë të tjerë nga Melitopoli, Oleg Shokola dhe Denis Vasilik, janë transferuar në qendra ndalimi në Mariupol dhe më pas në Taganrog, Rusi, ku po mbahen në qeli me të rritur.
Avokatët pretendojnë se adoleshentët janë torturuar dhe janë detyruar të dëshmojnë një histori të rremë. Ata akuzohen se kanë planifikuar të hedhin në erë një nënkolonel policie ruse dhe të vendosin eksplozivë në shinat e trenit.
Sipas të drejtës humanitare ndërkombëtare, nëse fëmijët do të kishin qenë vërtet të përfshirë në aktivitete luftarake, ata do të kishin statusin e individëve që marrin pjesë drejtpërdrejt në armiqësi dhe mund të ndiqeshin penalisht, por jo si terroristë. Megjithatë, avokatët theksojnë se nuk ka asnjë referencë në dokumentet gjyqësore për të drejtën humanitare ndërkombëtare apo statusin e fëmijëve si luftëtarë.
Në rastin e dytë, ku adoleshentët janë krejtësisht të pafajshëm, avokatët sugjerojnë se ata mund të jenë viktimë e një kurthi nga Shërbimi Federal i Sigurisë së Rusisë (FSB). Kjo do të thotë se ata janë privuar arbitrarisht nga liria e tyre.
Dëbimi i fëmijëve ukrainas në Rusi për gjykim konsiderohet krim lufte sipas Konventës së Gjenevës. Numri i të miturve të dëbuar mbetet i paqartë, por janë regjistruar 12 raste të të miturve të arrestuar me akuza për spiunazh, tradhti dhe dhënie informacioni forcave të armatosura ukrainase.
Kthimi i civilëve në shtëpi pas një çështjeje penale ose vendimi gjyqësor është jashtëzakonisht i vështirë, megjithatë, ka pasur raste të lirimit dhe kthimit të personave të burgosur në Rusi.