Pas hyrjes në fuqi të armëpushimit, mijëra palestinezë të zhvendosur nga Gaza filluan kthimin drejt rrënojave të shtëpive të tyre të premten, ndërsa forcat izraelite ngrinë tërheqjen sipas fazës së parë të një marrëveshjeje për t’i dhënë fund luftës.
Kolona të shumta njerëzish marshuan në veri përgjatë rrugës bregdetare drejt Qytetit të Gazës, një nga zonat më të goditura nga ofensivat e Izraelit gjatë luftës. Banorët si Ismail Zayda, 40 vjeç, gjetën shtëpitë e tyre të rrënuara, duke përshkruar lagje të tëra të zhdukura.
Në Khan Younis, jugut të Gazës, njerëzit ecën nëpër një peizazh të shkatërruar. Ahmed al-Brim, një burrë në moshë të mesme, mbante drutë e mbetur nga shtëpia e tij për të gatuar. Ai shprehu pasigurinë për të ardhmen, duke theksuar se nuk kanë mundur të marrin asgjë nga shtëpia e tyre.
Autoritetet shëndetësore palestineze raportuan nxjerrjen e 100 trupave nga zonat e prekura nga tërheqja ushtarake. Ndërkohë, lindën pyetje nëse marrëveshja e armëpushimit dhe shkëmbimit të pengjeve do të çonte në një paqe të qëndrueshme.
Ushtria izraelite njoftoi aktivizimin e armëpushimit në mesditë. Faza e parë e planit parashikoi tërheqjen e forcave izraelite nga zonat urbane, ndërkohë që ato mbajnë ende kontrollin mbi më shumë se gjysmën e Gazës.
Vizita e Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, në Izrael ishte planifikuar për të hënën, ku pritej të mbante një fjalim në Knesset. Trump planifikoi gjithashtu udhëtime në Egjipt dhe pjesëmarrje në një samit ndërkombëtar mbi Gazën.
Plani 20-pikësh i Trump përfshin krijimin e një “Bordi të Paqes” për administratën e pasluftës në Gaza, por Hamasi hodhi poshtë çdo “kujdestari të huaj”, duke theksuar se qeverisja e Gazës është çështje e brendshme palestineze.
Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, deklaroi se forcat izraelite do të qëndrojnë në Gaza për të siguruar çarmatosjen e Hamasit, qoftë “në rrugën e lehtë” apo “në rrugën e vështirë”.
Banorët e Gazës, të njoftuar për armëpushimin, u kthyen në shtëpitë e tyre të shkatërruara. Mahdi Saqla, 40 vjeç, shprehu gëzimin për kthimin, edhe nëse mbi rrënoja, pas dy viteve vuajtjeje dhe zhvendosjeje.
Qeveria izraelite miratoi armëpushimin, i cili parashikoi lirimin e 20 pengjeve izraelitë nga Hamasi në këmbim të 250 palestinezëve të burgosur. Pritet mbërritja e qindra kamionëve me ndihma.
Ushtria izraelite u bëri thirrje banorëve të Gazës të shmangin hyrjen në zonat nën kontrollin e saj dhe të respektojnë marrëveshjen për sigurinë e tyre.
Udhëheqësi i Hamasit në Gaza, Khalil Al-Hayya, mori garanci nga SHBA dhe ndërmjetësues të tjerë se lufta kishte përfunduar. Sulmi i Hamasit më 7 tetor 2023, rezultoi në vdekjen e 1,200 personave dhe marrjen peng të 251 izraelitëve.
Edhe pse marrëveshja mund të afrojë palët, sfida të mbeten, duke përfshirë qeverisjen e Gazës pas luftës dhe fatin përfundimtar të Hamasit.