Në zgjedhjet lokale të mbajtura në Kosovë më 12 tetor, rezultatet preliminare tregojnë se asnjë parti nuk ka arritur të ketë një fitore absolute. Sipas të dhënave të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, në 21 komuna gara ka përfunduar në raundin e parë, ndërsa në 17 të tjera do të zhvillohet balotazh.
Analistët politikë vlerësojnë se të gjitha partitë politike kanë pasur si suksese, ashtu edhe dështime në këto zgjedhje. Analisti Artan Muhaxhiri shpjegon se kjo situatë vlen për të gjitha partitë, të cilat kanë pasur rezultate më të mira se të parashikuara në disa komuna, por kanë dështuar në të tjera ku prisnin më shumë.
Sipas të dhënave paraprake, Lëvizja Vetëvendosje ka fituar në tri komuna pa balotazh (Podujevë, Kamenicë, Shtime), Partia Demokratike e Kosovës gjithashtu në tri (Ferizaj, Skënderaj, Hani i Elezit), ndërsa Lidhja Demokratike e Kosovës ka fituar në dy komuna (Lipjan, Istog). Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës ka siguruar fitoren në Deçan, Nisma në Malishevë, Partia Demokratike Turke e Kosovës në Mamushë, dhe Lista e Ramiz Lladrovcit në Drenas. Lista Serbe ka fituar në nëntë komuna me shumicë serbe.
Lëvizja Vetëvendosje do të garojë në balotazh në 12 komuna të tjera, Lidhja Demokratike e Kosovës në nëntë, Partia Demokratike e Kosovës në gjashtë, dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës në pesë komuna.
Beteja kryesore, sipas analistëve, ka qenë për Prishtinën, ku rezultatet për Lëvizjen Vetëvendosje dhe PDK-në nuk kanë qenë siç ishin parashikuar. Besar Gërgi nga Grupi për Studime Ligjore dhe Politike (GSLP) thekson se vërehet një rënie e përgjithshme e përkrahjes për Lëvizjen Vetëvendosje, sidomos në Prishtinë, duke e cilësuar këtë si befasinë më të madhe të zgjedhjeve.
Megjithatë, rezultatet preliminare nuk kanë prodhuar ndryshime rrënjësore në balancat mes partive sa i përket numrit të komunave të fituara. Gara për Mitrovicën e Jugut, që do të shkojë në balotazh mes PDK-së dhe LVV-së, konsiderohet befasuese, ndërsa për Lëvizjen Vetëvendosje, shkuarja në balotazh në këtë komunë konsiderohet si një humbje relative, duke pasur parasysh investimet e bëra në fushatë.
Balotazhi në 17 komuna shihet si një trend pozitiv për demokracinë, pasi rezultatet e raundit të dytë janë të paparashikueshme dhe mund të çojnë në marrëveshje dhe koalicione mes partive. Analistët nuk përjashtojnë mundësinë që partitë të “zhbëjnë të gjitha vijat e kuqe” për të fituar më shumë komuna në balotazh, veçanërisht duke pasur parasysh testin për zgjedhjet qendrore.
Për sa i përket komunave me shumicë serbe, Lista Serbe ka fituar në nëntë prej tyre, ndërsa vetëm Kllokoti do të ketë raund të dytë. Kjo situatë shihet si një zhvillim pozitiv drejt pluralizmit politik, por gjithashtu theksohet se investimet e shtetit serb dhe strategjia institucionale e Kosovës kanë mobilizuar elektoratin serb.
Pjesëmarrja në këto zgjedhje lokale ishte 39.58%, një rënie krahasuar me zgjedhjet e vitit 2021, ku morën pjesë rreth 43% e votuesve. Kjo rënie lidhet me mungesën e alternativave, fushatën jo të mirë, bllokadën e Kuvendit dhe mungesën e një Qeverie me mandat të plotë.