Pas një jave të mbushur me zhvillime të papritura, qytetarët francezë kanë mësuar se Emmanuel Macron nuk ka gjetur ende një zgjidhje për krizën politike të vendit, pavarësisht shpërbërjes së Asamblesë Kombëtare dhe dorëheqjes së tij. Presidenti Macron ka vendosur të ngarkojë sërish Sébastien Lecornu me formimin e qeverisë.
Ky vendim shuan shpresat e Partisë Socialiste (PS) për të pasur një kryeministër nga radhët e tyre. Që nga zgjedhjet e parakohshme parlamentare të vitit 2024, Macron nuk ka pasur më një shumicë të mjaftueshme në Asamblenë Kombëtare. Aleanca Nouveau Front populaire (NFP), e formuar nga socialistët, komunistët, ekologjistët dhe populistët e majtë, ka më shumë mandate se sa dy blloqet e tjera kryesore: partia nacionaliste Rassemblement National (RN) e Marine Le Pen dhe Jordan Bardella, si dhe kampi i presidentit, i zgjeruar me republikanët konservatorë (LR).
Macron fillimisht shpresonte te një kryeministër nga kampi i tij, por kandidatët si Michel Barnier (LR) dhe François Bayrou nuk morën mbështetjen e nevojshme. Kjo ngre pyetjen për një “kohabitacion” – një bashkëpunim mes presidentit dhe kampit kundërshtar. Ndërkohë që një aleancë me populistët e majtë të LFI është e pamundur, një marrëveshje me socialistët mund të ishte e realizueshme.
Të premten, Macron mblodhi drejtuesit e partive (me përjashtim të LFI-së dhe RN-së) për të diskutuar zgjidhjen e bllokadës politike. Java e ardhshme është vendimtare për miratimin e buxhetit për vitin 2026, në përputhje me afatet kushtetuese. Agjencitë e vlerësimit të riskut dhe përfaqësuesit e ekonomisë janë të shqetësuar për stabilitetin financiar të Francës, duke pasur parasysh borxhet e larta shtetërore dhe zhvillimet politike.
Tensionet politike kryesisht lidhen me çështje si politika sociale, mosha e pensionit dhe disiplina buxhetore. Ndryshe nga Gjermania, ku kompromiset janë të zakonshme, Franca mungon tradita e aleancave të zgjeruara qeveritare. Kursi i kursimeve parashikuar për vitin e ardhshëm është i papranueshëm për socialistët, ndërsa Macron refuzon tërheqjen e reformës së pensioneve.
Socialistët, votat e të cilëve janë kyçe për fatin e qeverisë, kanë rritur presionin. Sekretari i përgjithshëm i PS-së, Pierre Jouvet, ka deklaruar se nëse Lecornu nuk pezullon reformën e pensioneve, ai do të rrëzohet nga parlamenti. Gjithashtu, kryeministri duhet të konfirmojë se nuk do të përdorë nenin 49.3, që lejon miratimin e buxhetit pa votë.
Vëzhguesit e cilësojnë situatën si një “akrobaci politike”. Lecornu duhet të negociojë me të majtën, por pa treguar dobësi ndaj kampit presidencial. Ai ka lënë të kuptohet se mund të pezullohet reforma e pensioneve për të siguruar mbështetjen e së majtës, një sinjal që konsiderohet “fatal” nga ekspertët.
Ndërkohë, Marine Le Pen dhe Jordan Bardella, nga Rassemblement National, po vëzhgojnë nga distanca situatën. Ata kritikojnë ashpër qeverinë e re si një “shaka të shëmtuar” dhe kërkojnë zgjedhje të reja ose dorëheqjen e presidentit.
Sébastien Lecornu, megjithëse me hezitim, ka pranuar misionin e besuar nga presidenti, duke e cilësuar si të vështirë por të realizueshëm. Megjithatë, besimi i francezëve te institucionet ka rënë ndjeshëm, dhe sondazhet tregojnë se Rassemblement National do të fitonte zgjedhjet e parakohshme. Dy të tretat e francezëve kërkojnë dorëheqjen e presidentit, por Macron ka refuzuar këtë mundësi, duke pohuar se do të plotësojë mandatin e tij deri në vitin 2027.