Hamasi po forcon kontrollin mbi Gazën, teksa planet për të ardhmen vonohen
Ndërsa planet e Shteteve të Bashkuara për të ardhmen e Rripit të Gazës po zhvillohen ngadalë, grupi militant Hamasi po shfrytëzon vonesat për të konsoliduar sundimin e tij. Reuters raporton se Hamasi po rivendos kontrollin mbi territorin duke rregulluar çmime dhe duke taksuar mallra të caktuara, gjë që sipas analistëve forcon argumentet e atyre që besojnë se grupi nuk ka ndërmend të dorëzojë pushtetin.
Pas hyrjes në fuqi të armëpushimit më 10 tetor, Hamasi rivendosi shpejt kontrollin mbi zonat nga të cilat u tërhoqën forcat izraelite. Gjatë kësaj periudhe, dhjetëra palestinezë të akuzuar për bashkëpunim me Izraelin, vjedhje ose krime të tjera u vranë, ndërkohë që komuniteti ndërkombëtar, i cili supozohet se po kërkon çarmatimin dhe tërheqjen e Hamasit nga qeverisja, nuk ka rënë dakord se kush do ta zëvendësojë atë.
Banorët e Gazës raportojnë se ndiejnë gjithnjë e më shumë kontrollin e Hamasit. Autoritetet po monitorojnë hyrjen e mallrave në zonat e kontrolluara, duke vendosur taksa mbi disa produkte private si nafta dhe cigaret, dhe duke gjobitur tregtarët që kërkojnë çmime më të larta se ç’duhet. Këto dëshmi vijnë nga tregtarë dhe banorë të Gazës.
Ismail Al-Thaëbata, kreu i zyrës së shtypit të Hamasit, ka mohuar akuzat për taksim të cigareve dhe karburantit, duke deklaruar se qeveria nuk vendos taksa. Ai ka këmbëngulur se autoritetet po kryejnë misione humanitare dhe administrative urgjente, duke u përpjekur të kontrollojnë çmimet dhe duke përsëritur gatishmërinë e Hamasit për t’ia dorëzuar qeverisjen një “administrate të re teknokratike” dhe për të parandaluar kaos në Gaza, me qëllim një “tranzicion të qetë”.
Hatem Abu Dalal, pronar i një qendre tregtare në Gaza, shpjegon se çmimet e larta janë rezultat i mungesës së importeve. Ai thotë se zyrtarët qeveritarë po përpiqen të sjellin rregull duke inspektuar produktet dhe duke vendosur çmimet.
Mohammed Khalifa, një blerës nga Rrethi i Gazës, raporton se çmimet ndryshojnë vazhdimisht pavarësisht përpjekjeve për rregullim, duke i krahasuar situatën me një “treg aksionesh” dhe duke theksuar kushtet e vështira të jetesës.
Ndërsa planet e Trump për një administrate kalimtare, një forcë shumëkombëshe sigurie, çarmatimi i Hamasit dhe rindërtimi janë ende në fillim, një raport i Reuters, duke cituar burime të shumta, hedh dritë mbi perspektivën e një ndarjeje de facto të Rripit të Gazës. Kjo ndodh në një kohë kur forcat izraelite kontrollojnë mbi gjysmën e territorit dhe përpjekjet për zbatimin e planit të paqes nuk po japin rezultate.
Popullsia e Rripit të Gazës jeton pothuajse tërësisht në zona të kontrolluara nga Hamasi, i cili mori kontrollin nga Autoriteti Palestinez dhe Fatah në vitin 2007. Ghaith al-Omari, nga Instituti Washington, thekson se veprimet e Hamasit synojnë të tregojnë se grupi nuk mund të anashkalohet, dhe se sa më gjatë të vonohet veprimi ndërkombëtar, aq më shumë forcohet Hamasi.
Një zëdhënës i Departamentit të Shtetit amerikan deklaroi se këto veprime tregojnë se Hamasi “nuk mund dhe nuk do ta qeverisë Gazën”, duke shtuar se një qeveri e re mund të formohet pasi OKB të miratojë planin e Trump, dhe se është bërë përparim drejt formimit të një force shumëkombëshe sigurie.
Autoriteti Palestinez po përpiqet të ketë një rol në qeverisjen e re, ndërsa Izraeli kundërshton këtë mundësi. Muader al-Hayek, zëdhënës i Fatahut në Gaza, i cilëson veprimet e Hamasit si një “tregues të qartë se Hamasi dëshiron të vazhdojë të qeverisë”.
Në zonat nën kontrollin ushtarak izraelit, organizata palestineze kundërshtare të Hamasit po përpiqen të fitojnë ndikim. Ndërkohë, banorët e Gazës vazhdojnë të përballen me kushte të vështira jetese, pavarësisht rritjes së ndihmës humanitare pas armëpushimit.
Një importues i madh ushqimesh në Gaza thotë se Hamasi nuk ka zbatuar një politikë të taksimit universal, por “ata shohin dhe regjistrojnë gjithçka”, duke kontrolluar hyrjen e mallrave dhe duke marrë në pyetje shoferët. Ai shton se megjithëse oportunistët po gjobiten, duke ndihmuar në uljen e disa çmimeve, ato mbeten shumë më të larta se para luftës, dhe njerëzit ankohen për mungesë parash.
Para luftës, qeveria e Hamasit në Gaza punësonte rreth 50,000 njerëz. Kreu i zyrës së shtypit të Hamasit deklaroi se mijëra prej tyre kanë vdekur, por ata që kanë mbetur janë gati të vazhdojnë të punojnë. Gjatë luftës, Hamasi vazhdoi t’u paguante pagat, megjithëse me ulje dhe kufizime, duke përdorur rezerva parash për këtë qëllim.
Mustafa Ibrahim, një aktivist dhe komentator nga Qyteti i Gazës, thotë se Hamasi po shfrytëzon vonesat në planin e Trump për të “konsoliduar sundimin e tij”, duke shtuar se kjo do të lejohet të vazhdojë derisa të vendoset një qeveri alternative.