Guvernatori i BSH, Gent Sejko: Rritja ekonomike 3,5%, investimet dhe konsumi privat motorët kryesorë
Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Gent Sejko, së bashku me ministrin e Financave, Petrit Malaj, morën pjesë në Mbledhjet Vjetore të Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN) dhe të Grupit të Bankës Botërore (BB), të cilat u zhvilluan në Uashington DC, SHBA. Këto mbledhje shërbejnë si një forum i nivelit të lartë, ku vendimmarrësit e FMN-së dhe BB-së, si dhe guvernatorët dhe ministrat e financave të vendeve anëtare, mblidhen për të diskutuar zhvillimet më të fundit të ekonomisë botërore.
Gjatë këtyre aktiviteteve, Guvernatori Sejko zhvilloi një sërë takimesh me personalitete të njohura të fushës financiare ndërkombëtare, duke përfshirë:
- Drejtorin Ekzekutiv për Shqipërinë në FMN, Riccardo Ercoli
- Drejtorin e Departamentit Evropian në FMN, Alfred Kammer
- Këshilltaren Rajonale pranë Departamentit Monetar dhe Tregjeve Kapitale, Mary Goodman
- Shefen e Misionit të FMN-së, Anke Weber
- Zëvendëspresidenten për Rajonin e Evropës dhe Azisë Qendrore në BB, Antonella Bassani
- Drejtorin Ekzekutiv për Shqipërinë në BB, Matteo Bugamelli
- Drejtoreshën Rajonale për Ballkanin Perëndimor në BB, Xiaoqing Yu
- Drejtorin e Ekipit të Këshillimit dhe Partneriteteve pranë Departamentit të Menaxhimit të Aseteve dhe Shërbimeve Këshilluese në BB, Marco Ruiz
Në këto takime, Guvernatori Sejko informoi përfaqësuesit e FMN-së dhe BB-së rreth zhvillimeve më të fundit ekonomike dhe financiare në vend, si dhe perspektivën e tyre për të ardhmen. Ai gjithashtu prezantoi politikën monetare të ndjekur nga Banka e Shqipërisë dhe masat e marra për ruajtjen dhe forcimin e shëndetit të sektorit bankar dhe stabilitetit financiar të vendit.
Guvernatori theksoi se, pavarësisht sfidave, ekonomia shqiptare ka demonstruar qëndrueshmëri dhe rritje në dy vitet e fundit, me një normë mesatare rritjeje të PBB-së prej rreth 3,5% në vit. Ai shtoi se inflacioni ka qëndruar i ulët dhe i qëndrueshëm pranë objektivit prej 3%, ndërsa tregu i punës ka shënuar nivele historikisht të ulëta papunësie dhe rritje të pagave.
Guvernatori Sejko nënvizoi se politikat makroekonomike kanë qenë të kujdesshme dhe të koordinuara: politika fiskale ka vijuar të jetë e konsoliduar, duke zvogëluar borxhin publik; politika monetare ka qenë lehtësuese, me qëllim mbajtjen e pritshmërive të inflacionit të ankoruara; si dhe politika makroprudenciale ka synuar parandalimin e rreziqeve në sektorin bankar dhe tregun e pasurive të patundshme.
Ai shtoi se investimet dhe konsumi privat mbeten motorët kryesorë të rritjes, duke theksuar kontributin pozitiv të sektorit të shërbimeve dhe turizmit. Lidhur me perspektivën afatmesme, Guvernatori Sejko theksoi se rritja ekonomike pritet të ruajë një ritëm të qëndrueshëm, ndërsa inflacioni të arrijë nivelin objektiv në vitin 2026. Ai përmendi se rreziqet kryesore vijnë nga faktorët e jashtëm, si ngadalësimi ekonomik te partnerët tregtarë dhe tensionet gjeopolitike, ndërsa anët pozitive përfshijnë perspektivën e integrimit në BE dhe planin e ri të rritjes për Ballkanin Perëndimor.
Politika monetare do të vazhdojë të fokusohet në stabilitetin e çmimeve, ndërsa politika fiskale do të vijojë konsolidimin. Stabiliteti monetar dhe financiar mbeten në fokus kryesor, pasi ato janë baza për rritje të qëndrueshme ekonomike.
Një temë tjetër e diskutuar ishte inovacioni në sektorin financiar. Guvernatori u shpreh se Banka e Shqipërisë ka qenë e angazhuar intensivisht në përmirësimin e sistemeve të pagesave, duke sjellë si fryt kryesor integrimin e Shqipërisë në sistemin e pagesave të BE-së. Nën drejtimin e Bankës së Shqipërisë, Shqipëria u anëtarësua në SEPA në vitin 2024, duke arritur harmonizimin rregullator dhe përditësimin e infrastrukturës. Nga 7 tetori 2025, pritet të nisë implementimi i pagesave të para në tregun unik të pagesave me më shumë se 40 vende.
Guvernatori Sejko theksoi rëndësinë thelbësore të bashkëpunimit me institucionet evropiane dhe ndërkombëtare për menaxhimin e rreziqeve dhe mbështetjen e stabilitetit financiar të vendit. Ai nënvizoi rolin e rëndësishëm të FMN-së dhe BB-së në forcimin e kapaciteteve dhe ndihmën për zbatimin e politikave adekuate.
Përfaqësuesit e FMN-së dhe BB-së përgëzuan BSH-në për anëtarësimin në SEPA, një arritje e rëndësishme për modernizimin e sistemit financiar të vendit dhe një hap konkret drejt integrimit në Bashkimin Evropian. Ata shprehën gjithashtu vlerësime pozitive për progresin ekonomik të Shqipërisë dhe kontributin e Bankës së Shqipërisë. Ata theksuan se bankat qendrore janë shtylla të stabilitetit në kohë pasigurie, duke mbrojtur ekonominë dhe duke ndërtuar rezistencë për të ardhmen.
Një vlerësim i veçantë iu bë procesit të integrimit evropian të Shqipërisë, i cili ofron mundësi të shumta për nxitjen e investimeve të huaja direkte. U theksua gjithashtu nevoja për përparimin e reformave strukturore. Përfaqësuesit e FMN-së dhe BB-së nënvizuan rëndësinë e bashkëpunimit të deritanishëm me Bankën e Shqipërisë dhe vazhdimin e tij nëpërmjet asistencës teknike.
Në fokus mbetën edhe përpjekjet e Bankës së Shqipërisë për përmirësime dhe risi të vazhdueshme në sistemet e pagesave, si dhe implementimi i projektit për pagesat e menjëhershme nëpërmjet TIPS clone.
Përfaqësuesit e FMN-së vlerësuan pozitivisht regjimin e lirë të kursit të këmbimit në Shqipëri, duke e cilësuar atë si një mekanizëm që ka ndihmuar në ruajtjen e stabilitetit makroekonomik dhe në përthithjen e goditjeve të jashtme, me një rol të rëndësishëm në përballimin e presioneve inflacioniste dhe në ruajtjen e stabilitetit të çmimeve. Ata sugjeruan që kursi i këmbimit të lejohet të përshtatet më fleksibël ndaj zhvillimeve të tregut, ndërsa ndërhyrjet e bankës qendrore duhet të mbeten në funksion të përmbushjes së mandatit primar, atij të stabilitetit të çmimeve, dhe për të zbutur luhatjet spekulative.
Guvernatori Sejko dhe përfaqësuesit e FMN-së dhe BB-së u dakorduan për vazhdimin e bashkëpunimit dhe ofrimin e asistencës teknike në të ardhmen në fusha të tilla si mbikëqyrja bankare, sistemet e pagesave dhe aspektet ligjore.
Gjatë qëndrimit në Uashington, delegacioni pati gjithashtu takime me homologë nga vende të ndryshme, ku u diskutua zhvillimi i mëtejshëm i marrëdhënieve dypalëshe, me qëllim thithjen e asistencës teknike për çështje specifike. Pjesë e aktiviteteve ishte edhe pjesëmarrja në seancën plenare të Komitetit Ndërkombëtar Monetar e Financiar të FMN-së dhe në seancën plenare të Mbledhjeve Vjetore të FMN-BB.
Guvernatori Sejko ishte gjithashtu i ftuar në një mëngjes pune të organizuar nga Drejtori i Departamentit Evropian pranë FMN-së, Alfred Kammer, ku ai prezantoi zhvillimet makroekonomike në Shqipëri, sektorët kryesorë të zhvillimit dhe potencialin e vendit për investitorët e huaj.