Zelenski gati për takimin Trump–Putin nëse ftohet
Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, ka deklaruar se do të ishte i gatshëm të bashkohej me Donald Trump dhe Vladimir Putin në një samit të propozuar në Hungari, nëse do të merrte ftesë.
Presidentët amerikan dhe rus njoftuan të enjten se planifikonin të zhvillonin bisedime për luftën në Ukrainë në Budapest, ndoshta javët e ardhshme. Zelensky, në komente të publikuara të hënën, u tha gazetarëve: “Nëse është një ftesë në një format ku takohemi të tre, ose siç quhet, ‘diplomaci e vëzhguar’, atëherë në një format apo në një tjetër, do të biem dakord.”
Ndërkohë, raportime mediatike kanë sugjeruar se takimi i tij në Shtëpinë e Bardhë me Trump të premten, degraduar në një “sher me britma”, me palën amerikane që i bënte presion Ukrainës të pranonte kushtet e Rusisë për t’i dhënë fund luftës.
Zelensky ishte i rezervuar gjatë konferencës së tij të parë për shtyp që prej bisedimeve, por megjithatë komentet e tij e bënë të qartë se kishte zona të mëdha mosmarrëveshjeje mes dy palëve. Ai e përshkroi takimin si të hapur dhe tha se i kishte thënë Trump se synimi i tij kryesor ishte një paqe e drejtë, jo një paqe e shpejtë.
Ai e kritikoi Hungarinë si vendndodhje të bisedimeve të mundshme Trump-Putin, duke thënë se kryeministri i vendit, Viktor Orbán, nuk mund të bëjë “asgjë pozitive për ukrainasit apo madje të ofrojë një kontribut të balancuar”.
I pyetur nga gazetarët të premten nëse Zelensky do të përfshihej në takimin në Budapest, Trump tha se donte “ta bënte të rehatshme për të gjithë”. “Do të jemi të përfshirë me të tretë, por mund të jetë e ndarë,” tha ai, duke shtuar se tre liderët “duhet të mblidhen bashkë”.
Zelensky kishte shpresuar të siguronte raketa amerikane Tomahawk për të goditur thellë në Rusi gjatë bisedimeve, por duket se u largua me duar bosh pasi Trump mbajti një ton të paangazhuar për këtë çështje.
Të hënën, raportime mediatike sugjeruan se atmosfera në takimin e liderëve amerikanë dhe ukrainas kishte qenë shumë më e ashpër sesa ishte kuptuar më parë. Financial Times raportoi, duke cituar burime të njohura me çështjen, se Trump e paralajmëroi Zelensky se Putini do ta “shkatërronte” Ukrainën nëse ai nuk binte dakord me kushtet e tij. Thuhet se pala amerikane përsëriti pikat e diskutimit ruse në takimin “e paqëndrueshëm”.
U raportua gjithashtu se Trump hodhi mënjanë hartat e frontit të luftës në Ukrainë dhe nguli këmbë që Zelensky t’ia dorëzonte të gjithë rajonin e Donbasit Putinit.
Rusia nisi pushtimin e saj të plotë të Ukrainës në shkurt 2022. Vetëm muajin e kaluar, Trump dukej sikur ndryshoi ndjeshëm qëndrimin e tij për përfundimin e luftës, duke thënë se Kievi mund “ta rifitojë të gjithë Ukrainën në formën e saj origjinale”. Ai tha se qëndrimi i tij kishte ndryshuar “pasi u njoh dhe e kuptoi plotësisht situatën ushtarake dhe ekonomike të Ukrainës/Rusisë”. Më parë, Trump kishte paralajmëruar se procesi ka gjasa të përfshijë që Ukraina të heqë dorë nga një pjesë territori, një rezultat që Zelensky e ka refuzuar vazhdimisht.
Presidenti amerikan ka ushtruar presion mbi vendet e NATO-s, si edhe mbi Kinën dhe Indinë, që të ndalojnë blerjen e naftës ruse, në përpjekje për të krijuar presion të mëtejshëm ekonomik mbi Moskën për t’i dhënë fund konfliktit. Ai gjithashtu kishte kërcënuar më herët Rusinë me sanksione më të ashpra nëse Putini nuk do të respektonte afatet për të bërë përparim në përfundimin e luftës, megjithëse nuk i ndoqi deri në fund ato kërcënime.
Marrëdhëniet publike të Trumpit me Zelenskin gjithashtu ishin përmirësuar shumë muajt e fundit, më së shumti që nga një takim në Zyrën Ovale në shkurt kur ai dhe nënpresidenti JD Vance e qortuan presidentin ukrainas në televizion live.
Gjatë fushatës së tij të rizgjedhjes, Trump pretendonte se do të ishte në gjendje ta përfundonte luftën në Ukrainë brenda disa ditësh, por që atëherë ka pranuar se zgjidhja e konfliktit ka qenë më sfiduese se çdo tjetër me të cilin është përballur që kur u kthye në detyrë.