Irani në tronditje ekonomike: Banka më e madhe private falimenton, të tjerat në prag kolapsi
Irani ka shpallur falimentimin e njërës prej bankave më të mëdha private të vendit, duke kaluar asetet e saj në pronësi shtetërore. Ky veprim i rrallë vjen në një kohë kur vendi po përballet me sanksione ndërkombëtare.
Banka Ayandeh, e themeluar në vitin 2012, kishte një rrjet prej 270 degësh në mbarë Iranin, përfshirë 150 vetëm në kryeqytetin Teheran. Megjithatë, kohët e fundit ajo u paralizua nga borxhet, me humbje të akumuluara që arrinin rreth 5.2 miliardë dollarë dhe afro 2.9 miliardë dollarë detyrime, sipas agjencisë së lajmeve ISNA.
Një raportim i një gazetari të AFP-së nga Teherani përshkruan radhë klientësh jashtë një ish-dege të Bankës Ayandeh, ndërsa në vendngjarje ndodheshin edhe forca policie.
Banka shtetërore Melli ka marrë në zotërim asetet e Bankës Ayandeh, tashmë të shpallur të falimentuar, pas një vendimi të Bankës Qendrore. Kjo e fundit ka dhënë garanci se depozituesit do të mund të tërheqin kursimet e tyre.
Drejtor i Bankës Melli, Abolfazl Najarzadeh, deklaroi në televizionin shtetëror se “Transferimi nga Banka Ayandeh te Banka Melli tani është i plotë”.
Ministri iranian i Ekonomisë, Ali Madanizadeh, u shpreh të enjten se klientët e Bankës Ayandeh “nuk kanë asgjë për t’u shqetësuar”.
Një zyrtar i Bankës Qendrore të Iranit, Hamidreza Ghaniabadi, sqaroi se “borxhet e këqija” kishin shkaktuar falimentimin. Ai tha për agjencinë iraniane të lajmeve IRNA se “më shumë se 90 për qind e fondeve të Bankës Ayandeh ishin dhënë ose për palë të lidhura me bankën, ose për projekte të menaxhuara nga vetë banka,” të cilat nuk ishin kthyer kurrë.
Banka Ayandeh kishte qenë mbështetëse e projekteve madhore, si kompleksi gjigant tregtar Iran Mall në Teheran, i cili përfshin një pistë akulli dhe kinema.
Përveç Ayandeh, pesë banka të tjera, Sarmayeh, Day, Sepah, Iran Zamin dhe Melal, po përballen gjithashtu me vështirësi financiare, sipas agjencisë iraniane të lajmeve Tasnim.
Këto zhvillime vijnë në një periudhë kur Kombet e Bashkuara rivendosën sanksione të ashpra ndaj Iranit në shtator, pas muajsh diplomacie të tensionuar që synonte ringjalljen e bisedimeve bërthamore të ndërprera që nga qershori. Sanksionet janë një “rikthim automatik” i masave që ishin ngrirë në vitin 2015, kur Irani pranoi kufizime në programin e tij bërthamor, sipas një marrëveshjeje nga e cila presidenti amerikan Donald Trump u tërhoq në vitin 2018.