Të mbijetuarit e tërmetit në Afganistan e kalojnë natën në qiell të hapur
Të mbijetuarit e një tërmeti të fuqishëm në Afganistanin verior, i cili vrau më shumë se 25 persona dhe plagosi rreth 1,000 të tjerë, po gërmonin në rrënojat e shtëpive të tyre të martën, duke u përpjekur të shpëtonin çfarëdo sendi që mundën, pasi kishin kaluar natën jashtë në të ftohtin e akullt. Pritet që reshjet të përkeqësojnë më tej situatën e të mbijetuarve në rajon.
Tërmeti me magnitudë 6.3 ballë goditi pak para orës 1 të mëngjesit sipas kohës lokale të hënën, me një epiqendër 22 kilometra në perëndim-jugperëndim të qytetit Khulm në provincën Samangan. Deri në orët e para të pasdites së së martës, numri i viktimave kishte arritur në 27, ndërsa 956 persona të tjerë u plagosën, sipas një deklarate të zëdhënësit të Ministrisë së Shëndetësisë Publike, Sharafat Zaman.
Tërmeti dëmtoi gjithashtu vende historike, duke përfshirë Xhaminë e famshme Blu të Afganistanit në qytetin verior të Mazar-e-Sharif, një nga monumentet fetare më të nderuara të vendit, dhe Pallatin Bagh-e-Jahan Nama në Khulm.
Minarja e Xhamisë Blu u dëmtua rëndë, disa tulla dhe pllaka ranë nga muret e saj, ndërsa çarje u shfaqën në pjesë të tjera të këtij vendi shekullor, tha Mahmoodullah Zarar, Drejtor i Informacionit dhe Kulturës së Provincës Balkh. Ai shtoi se “Faltorja e Shenjtë është një monument i vlefshëm i vlerave islame dhe historisë së epokës islame, … (dhe) ka nevojë urgjente për riparim dhe restaurim”, duke theksuar se informacioni mbi dëmet ishte ndarë me ministrinë e artit dhe kulturës. Xhamia është një vend i rëndësishëm takimi gjatë festave islame dhe kulturore.
Monumenti historik më i dëmtuar rëndë në provincë ishte Pallati Bagh-e Jehan Nama i shekullit të 19-të, tha Firozuddin Munib, Drejtor i Informacionit dhe Kulturës së provincës Samangan. Pallati, i ndërtuar në vitet 1890-1892, dhe kopshtet ngjitur me të janë një vend i njohur për vizitorët. Munib shtoi: “Restaurimi i këtij pallati është shumë i rëndësishëm sepse dimri po vjen dhe zona është e ftohtë, dhe po bie shi, gjë që mund të shkaktojë dëme të mëtejshme”. Ai gjithashtu njoftoi se tërmeti shkaktoi shembjen e një muri rrethues dhe një kulle, si dhe çarje në pallate dhe kulla të tjera.
Në Khulm, lëkundjet pasuese i tronditën të mbijetuarit, të cilët e kaluan natën jashtë. Një banor vendas, Asadullah Samangani, tha: “Njerëzit janë ende të frikësuar për shkak të tërmetit të natës së kaluar sepse dridhje të vogla u ndjenë gjatë ditës. E kaluam natën në tokë të hapur mbrëmë, moti ishte shumë i ftohtë, nuk mundëm të flinim, ndiejmë sikur do të ketë një tërmet tjetër tani.” Ai shtoi se autoritetet kishin dërguar tenda dhe mallra bazë, por shtëpia e tij ishte “shkatërruar plotësisht, asgjë nuk kishte mbetur e paprekur për t’u përdorur. Fëmijët tanë ishin të gjithë të sëmurë në mëngjes sepse e kishim kaluar natën në të ftohtë dhe të gjitha sendet shtëpiake ishin nën rrënoja.” Ai përfundoi duke thënë: “Njerëz nga zona të tjera erdhën për të ndihmuar, por sendet tona janë ende nën rrënoja dhe të dëmtuara. Gratë tona po përballen me vështirësi të mëdha, nuk kemi tualet dhe nuk kemi një vend ku gratë tona mund të kalojnë natën.”
Ekipet e shpëtimit ende po vepronin në disa zona të martën dhe pritej të përfundonin punën deri në fund të ditës. Organizata Botërore e Shëndetësisë raportoi dëme të pjesshme në disa institucione shëndetësore, ndërsa laboratori në Spitalin Provincial Samangan u shemb, duke shkatërruar pajisje mjekësore kritike. Operacionet e reagimit ndaj emergjencave, me ekipet shëndetësore dhe njësitë e shpëtimit, ishin duke vazhduar, tha ajo.
Afganistani, një vend i varfër, shpesh përballet me vështirësi në reagimin ndaj fatkeqësive natyrore, veçanërisht në rajonet e largëta. Ndërtesat kanë tendencë të jenë me ndërtime të ulëta, kryesisht prej betoni dhe tullash, ndërsa shtëpitë në zonat rurale dhe periferike janë ndërtuar nga tulla balte dhe dru, shumë prej të cilave janë të ndërtuara dobët.
Në gusht, një tërmet në Afganistanin lindor vrau më shumë se 2,200 njerëz.